Vogels en Vriendschap

Uw vogelvereniging

Leden aan het woord

De Kleurslag Zwart

Deze kleurslag in het vraagprogramma is de afgelopen jaren fors veranderd. De zwarten zijn vol gemelaniseerd en vertonen een maximale uiting van eumelanine, die over de gehele lengte van de dekveren, de centrale schacht omvat. Dit zorgt voor een lange, brede en ononderbroken perfect in lijn liggende bestreping. Tussen de bestreping is de zuivere grondkleur uitgesproken aanwezig. De kleur zwart is in vele variaties te fokken en te showen. In de grondkleuren wit, geel en rood. Intensief, schimmel en mozaïek en ook nog in het ivoor.

Hoe Zwart is Zwart?

Bij presentaties geef ik vaak aan dat wanneer ik door mijn vrouw naar een klusmarkt word gestuurd om een emmer zwarte verf te halen. Het is Immers weer najaar en de open haard moet weer worden gepoetst voor de koude winterdagen. In zo’n doe-hetzelf markt heb je dan de keuze uit tientallen tinten zwarte verf. Van kachelzwart tot antracietzwart, roetzwart en pietenzwart, helder zwart en mat zwart etc. Eigenlijk word ik kleurenblind van alle tinten Zwart. Vaak kom ik dan ook thuis met de verkeerde kleur Zwart, volgens mijn vrouw tenminste. Wij vragen in onze standaardeisen: maximale oxidatie van alleen zwart, dus geen enkel zichtbaar bruin.

De genetica van de kleur Zwart

De afgelopen 10 jaar zijn de formules iets gewijzigd, ik heb het 35 jaar geleden anders geleerd dan de aspirant keurmeester en de pas geslaagde keurmeester in de actualiteit. Dat maakt niets uit wanneer wij maar dezelfde taal blijven spreken. Bij de zwarten kunnen wij dan met symbolen M+ (melaninefactor) en z+ rf+ (het ontstaan van zwart eumelanine en het ontstaan van faeomelanine wordt niet verminderd) goed uit de voeten. Voor de grondkleuren wit, geel en rood heb ik de symbolen uitgebreid besproken bij de Lipochroom-series in vorige ‘Kijk op Kleurs’. Zo ook de symbolen voor de Intensief, Schimmel, Mozaïek en Ivoorfactor. Die symbolen kunnen gewoon integraal worden overgezet naar melanine vogels, in dit geval de zwarte vogel.

Eigenlijk moet ik nog meer letters uit de formule weergeven, maar dat doe ik niet anders wordt het te ingewikkeld. Op ons vraagprogramma staan negen groepen Zwart, ook nog onder verdeeld in subgroepen.

Zwart Wit Dominant

Afwezigheid van melanine in de bevedering, minimale aanwezigheid van geel op de buitenste randen van de vleugelpennen. Fout is te diep gele of oranje aanslag.

Zwart Wit

Optimaal helder en glanzend wit. Fout is mat en onzuiver wit.

Zwart geel of rood Intensief

De Lipochroom mozaïeken laten hun tekening veel beter zien dan bijv. een Zwart Geel Mozaïek. Vol gemelaniseerde vogels zijn erg donker en waar melanine zit kan moeilijk zichtbare tekening worden gefokt. Zelfs op grote toonaangevende shows voor kleurkanaries zie je dan grote verschillen.


De melanine bestreping van intensieve vogels in de evt. ivoor zwartserie is iets minder breed dan bij de schimmels en mozaïeken. Zuivere grondkleur geel of rood, verweven met het melanine. Fout is slechte oxidatie van het zwart, onregelmatige bestreping, niet in lijn. Hoorndelen niet donker zwart.


Zwart geel of rood schimmel, evt. met ivoor Zie bovenstaand, de melanine bestreping is breder evt. ivoor dan bij een intensieve vogel. Duidelijke schimmel, kleine schubben verdeeld over het gehele lichaam. Fout is te zware of te zwakke schimmelverdeling.


foto zwart geel intensief


Type 1

Eigenlijk een hele aparte vogel in deze serie, maar door selectie zijn er gele of rode veertjes gefokt op de kop, borst, schouders en stuit, ook wel de mozaïek tekening genoemd. Intussen worden in alle kleuren zo’n tekening gefokt. Eigenlijk moet deze tekening voor alle kleuren gelijk zijn, maar de praktijk is weerbarstig.

De Lipochroom mozaïeken laten hun tekening veel beter zien dan bijv. een Zwart Geel Mozaïek. Vol gemelaniseerde vogels zijn erg donker en waar melanine zit kan moeilijk zichtbare tekening worden gefokt. Zelfs op grote toonaangevende shows voor kleurkanaries zie je dan grote verschillen.

Mozaïek Type 1 is altijd een pop. Bij al de overige kleurkanaries zijn dit bijna altijd mannen. Daar zijn de standaardeisen naar toe geschreven. Zelf vind ik dat jammer, maar ik kan het niet veranderen.


Mozaïek Type 1 is altijd een pop. Bij al de overige kleurkanaries zijn dit bijna altijd mannen. Daar zijn de standaardeisen naar toe geschreven. Zelf vind ik dat jammer, maar ik kan het niet veranderen. De type 1 heeft een scherpe oogtekening vanuit het oog, een korte stuit en schoudertekening en een kleine borsttekening. In de standaardeisen staat dit uitgebreid beschreven. Te veel of te weinig tekening wordt met een onvoldoende bestraft.

Type 2



foto Zwart Rood Mozaïek Type 2

Dit zijn de mannen in deze kleurslag, i.p.v. een klein oogstreepje hebben deze vogels een masker, mooi vol zonder haakjes zijn vaak de beste.Precies als bij de poppen moet het mozaïekpatroon mooi zuiver diepgeel of rood en intensief zijn. De mozaïeken mogen ook in het ivoor worden geshowd.

Overige kleurslagen in de zwartserie

In het zwart zijn intussen ook vele mutaties gefokt: Pastel, Grijsvleugel, Jaspis, Opaal, Phaeo (geen showvogel) Satinet (geen showvogel) Topaas, Eumo, Onyx, Kobalt en de laatste is de Mogno.

De Zwarte Vogel als Showvogel


foto Zwart Onyx


Het mag duidelijk zijn dat de zwarte kleurkanarie een mooie showvogel is. In het nest zie je de jongen als een zwarte gloed liggen. Soms denk je dat daar dan toch echt eindelijk de geheel zwarte vogel bij ligt. Zoveel melanine en een grondkleur bijna niet te zien. Maar dat verandert in de rui.


Veel voorkomende fouten zijn dat de melanine- bestreping onvoldoende in lijn ligt, de vogels niet goed intensief zijn of de schimmelverdeling niet egaal. Ook de tekening bij de mozaïeken is soms niet correct. Zwarte hoorndelen zijn echt bij deze vogels verplicht. Showvogels moeten altijd goed worden geconditioneerd. Licht wassen en spuiten is zeker een must. Veel succes met deze kleurslag.


foto Zwart Jaspis



Tekst Tino Simons                                                                                            Foto’s Dennis Simons                                                                                            of zoals weergegeven.                                                                                        Tekst bewerking Koos Simons